Niken là gì? Các hợp kim phổ biến của niken

Niken là kim loại mạnh và có khả năng chống ăn mòn cao

Niken nổi tiếng là một trong những thành phần tạo ra thép không gỉ. Nhưng thực chất niken là gì và có những loại hợp kim nào của niken thì rất nhiều người không biết. Hãy cùng Công ty thu mua Phế liệu Tài Phúc tìm hiểu ngay sau đây nhé! 

Niken là gì?

Niken được biết đến là một kim loại có bề mặt bóng, láng, màu trắng bạc. Niken nằm trong nhóm kim loại sắt từ. Đặc tính cơ học của niken là cứng, dễ dát mỏng, dễ uốn, dễ kéo sợi. Niken tồn tại trong tự nhiên thường xuất hiện ở dạng hợp chất cùng với lưu huỳnh trong khoáng chất millerit, cùng với asen trong khoáng chất niccolit, và với asen cùng lưu huỳnh trong quặng niken.

Niken được biết đến là một kim loại có bề mặt bóng, láng, màu trắng bạc

Niken được biết đến là một kim loại có bề mặt bóng, láng, màu trắng bạc

Ở điều kiện môi trường bình thường, niken tồn tại ổn định trong không khí và trơ với oxi nên thường được sử dụng để làm tiền xu nhỏ, bảng kim loại, đồng thau,làm các vật dụng hóa học, sử dụng để tạo ra một số hợp kim (ví dụ như bạc Đức – German silver). 

Niken có từ tính và thường được dùng chung với coban. Cả hai nguyên tố này đều được tìm thấy trong sắt từ sao băng. Số oxi hóa phổ biến nhất của niken là +2, mặc dù 0, +1 và +3 của phức niken cũng đã được thấy.

Niken có độc hại không?

Có thể nhiều người không biết, trong một số thực phẩm mà chúng ta ăn hàng ngày như các loại hạt, đậu, chocolate,… có chứa một lượng nhỏ niken và đóng vai trò rất cần thiết trong cơ thể con người. Niken tham gia vào quá trình trao đổi chất, đặc biệt là protein, góp phần tạo ra các lipid, hormone quan trọng. 

Hiện tượng dị ứng với trang sức làm từ niken

Hiện tượng dị ứng với trang sức làm từ niken

Tuy nhiên, nếu cơ thể dung nạp hoặc tiếp xúc với một lượng niken quá giới lớn sẽ dẫn đến tình trạng ngộ độc niken. Hiện tượng dị ứng niken thường thấy khi đeo đồ trang sức giả, nút, phụ kiện quần áo hoặc da tiếp xúc niken. 

Triệu chứng điển hình cho hiện tượng này là viêm da tiếp xúc, phát ban tại chỗ, ngứa,… Ngộ độc niken nặng còn có thể dẫn đến các tổn thương đến thận, gan, phổi.

Xem ngay:

>>> Kinh nghiệm, cách thu mua phế liệu cho người mới khởi nghiệp

>>> Cập nhật quy trình thu mua phế liệu chuẩn xác NHẤT

Tính chất của Niken

Dưới đây là những tính chất nổi bật mà bạn không nên bỏ qua của niken: 

Tính chất vật lý của Niken

  • Niken có màu trắng bạc ánh kim, có nhiệt độ nóng chảy cao ở 1455oC. 
  • Khối lượng nguyên tử của niken là 58,71. 
  • Kim loại này có khối lượng riêng lớn, có từ tính, khả năng dẫn nhiệt và dẫn điện tốt.
  • Niken khá cứng, có độ bền cơ học cao hơn so với các kim loại màu khác.
  • Niken cũng rất dẻo, dễ cán, uốn nên có thể gia công định hình thành các hình dạng khác nhau như dây, thanh, ống, tấm… 
  • Trong tự nhiên, niken hiếm khi tồn tại độc lập mà thường xuất hiện ở dạng hợp chất trong các khoáng chất như millerit, niccolit, quặng sunfua và đá ong.

Tính chất hoá học của Niken

  • Niken là kim loại mạnh và có khả năng chống ăn mòn cao. 
  • Kim loại này không bị oxi hoá ở nhiệt độ 500oC hay trong điều kiện không khí bình thường. Nó dường như không bị ăn mòn khi tiếp xúc trực tiếp với muối và axit khác.

Niken là kim loại mạnh và có khả năng chống ăn mòn cao

Niken là kim loại mạnh và có khả năng chống ăn mòn cao

  • Niken được sử dụng phổ biến kết hợp với sắt để tạo ra thép không gỉ vì sự kết hợp này tạo thành một kết cấu hợp kim cực kỳ ổn định. 

Xem ngay:

>>> Cách mở đại lý thu mua phế liệu: Hướng dẫn từ A – Z cho người mới bắt đầu

>>> Thu mua phế liệu để làm gì? 5 lợi ích không ngờ từ việc thu mua phế liệu

Các hợp kim phổ biến của Niken

Niken khi kết hợp với các loại kim loại khác như titan, đồng, nhôm, sắt, crom,.. sẽ tạo ra các loại hợp kim có những đặc tính khác nhau.

Theo các báo cáo thống kê công bố gần đây, hiện có khoảng 3.000 hợp kim có chứa thành phần là niken đang được sử dụng trong các ngành công nghiệp khác nhau. Trong đó có 90% sản lượng niken sản xuất ra hàng năm sử dụng để tạo ra hợp kim. Phổ biến nhất là inox, chiếm khoảng 2/3 khối lượng niken mới được sản xuất. Ngoài ra có một số loại hợp kim nổi bật như:

Hợp kim niken với crom

Hợp kim niken và crom sẽ thường có hàm lượng Niken lớn, đạt trên 50%. Loại hợp kim này sẽ có khả năng chống ăn mòn vô cùng hiệu quả. Đồng thời sẽ có khả năng chịu nhiệt, chịu lực lớn. Hợp kim của niken và crom phổ biến là các mác 600, 601 và 625.

Hợp kim niken với sắt và crom (Incoloy)

Hợp kim niken với sắt và crom được đánh giá là một loại siêu hợp kim có tên gọi khác là Incoloy. Incoloy có hai mác thông dụng là 800H, 800HT. Hợp kim niken với sắt và crom có tỷ lệ niken nhỏ hơn 50%. Vì thế mà so với hợp kim crom – niken thì Incoloy có khả năng chống oxy hoá, chịu nhiệt, chịu lực chỉ nằm ở mức độ trung bình.

Niken khi kết hợp với các loại kim loại khác như titan, đồng, nhôm, sắt, crom,.. sẽ tạo ra các loại hợp kim có những đặc tính khác nhau

Niken khi kết hợp với các loại kim loại khác như titan, đồng, nhôm, sắt, crom,.. sẽ tạo ra các loại hợp kim có những đặc tính khác nhau

Nhưng khi so sánh với thép cacbon thì Incoloy có khả năng chịu nhiệt và chống ăn mòn cao hơn hẳn. Vì thế loại hợp kim này thường được sử dụng thay sắt và thép trong điều kiện môi trường đòi hỏi khả năng chống ăn mòn, chịu nhiệt cao.

Hợp kim niken với đồng

Ngoài đồng, thì loại hợp kim này còn chứa các thành phần phụ khác như Caron, magie, silicon và sắt với tỉ lệ rất nhỏ, không đáng kể so với hàm lượng Niken cao (lên tới 70%). Vì thế, hợp kim niken và đồng thường được sử dụng trong các môi trường yêu cầu khả năng chống chịu điều kiện thời tiết khắc nghiệt như nước biển hay môi trường thường xuyên tiếp xúc với hóa chất.

Xem ngay:

>>> Đồng nát là gì? Vì sao cần thu gom đồng nát?

>>> Buôn phế liệu có giàu không?

Ứng dụng của Niken trong đời sống

Niken là một loại kim loại linh hoạt với nhiều ứng dụng như:

  • Tạo ra hợp kim với các đặc tính ưu việt như khả năng chịu được nhiệt độ cao, chống ăn mòn, có hệ số giãn nở nhiệt thấp, độ dẻo, độ bền kéo lớn, dễ uốn và có tính dẫn điện tốt. Các sản phẩm hợp kim được tạo ra nhằm phục vụ các hoạt động xây dựng, sản xuất và đời sống.
  • Niken là thành phần quan trọng để tạo ra các loại thép không gỉ. 

Niken là thành phần quan trọng để tạo ra các loại thép không gỉ

Niken là thành phần quan trọng để tạo ra các loại thép không gỉ

  • Niken và hợp kim niken tạo ra các sản phẩm như máy quay màu, dụng cụ phẫu thuật, buồng đốt, đĩa động,… 
  • Niken được dùng để tạo ra các hệ thống pin có thể sạc lại rất cần thiết trong các công cụ điện, vận chuyển và cung cấp điện khẩn cấp. 
  • Niken còn đóng vai trò là chất xúc tác trong một số phản ứng hóa học quan trọng như tái tạo hydrocacbon và sản xuất phân bón, hydro hóa dầu thực vật, thuốc trừ sâu và thuốc diệt nấm.
  • Niken còn được sử dụng để thay thế cho bạc trang trí. 
  • Có khoảng 27% tổng lượng niken được sản xuất được sử dụng cho kỹ thuật, 14% cho phương tiện giao thông, 10% cho xây dựng và công trình, 14% cho sản phẩm hình trụ, 20% cho hàng kim loại, 11% cho sản phẩm điện tử và 5% cho các mục đích sử dụng khác.

Trên đây, Công ty thu mua Phế liệu Tài Phúc đã cùng bạn tìm hiểu các thông tin về niken. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn hiểu hơn về loại vật liệu này. 

Tác giả: Nguyễn Văn Ngọc

Nguyễn Văn Long - CEO của Công Ty Thu Mua Phế Liệu Thành Long chuyên thu mua phế liệu. Tác giả phụ trách chuyên môn viết bài chia sẻ kiến thức mang đến những thông tin hữu ích cho bạn đọc.